door Freek Jansen
Een rondgang langs alle geledingen, terwijl er vandaag (woensdag) een belangrijke aandeelhoudersvergadering op de agenda staat.
Grondleggers
Mark van der Kallen, voormalig grootaandeelhouder die zijn aandelen verkocht aan United Vansen
"Ik blijf erbij dat het niet moet uitmaken of de grootaandeelhouder uit Peking of Den Haag komt. Zolang ADO in staat is om met een gezonde bedrijfsvoering zichzelf te bedruipen en het voetbal centraal staat, zal niemand zich daar druk om moeten maken.
Ook zonder Chinese invloeden moet ADO in staat zijn om ongeveer vijftien miljoen euro aan inkomsten te genereren."
"Inmiddels is er zoveel naar buiten gekomen dat het ongenoegen bij iedereen duidelijk is. Ik denk dat Wang zelf ook niet te spreken is over de ontstane situatie en misschien wil verkopen. Alleen, hij is niet gek, zoiets zal hij niet hardop zeggen, want dat is niet slim voor zijn onderhandelingspositie. Bovendien heeft hij er inmiddels 11,5 miljoen euro in gestoken. Waarom investeer je zoveel in een club, om er vervolgens zo weinig mee te doen?"
"De problemen zijn begonnen met het niet nakomen van beloftes tot betaling, waarna het stil bleef. Dat gedrag ken ik goed uit de periode van de aandelenoverdracht. Als er iets tegenzit of als er geen directe oplossing is, gebeurt er gewoon even helemaal niets. Hij denkt nu: Ze lossen het maar lekker zelf op. Het is nu aan ADO om dat ook maar te doen. Wellicht dat er in de tussentijd een plan ontstaat van meerdere partijen om de aandelen terug te kopen. Een dergelijke constructie heeft altijd mijn voorkeur gehad, maar die was er anderhalf jaar terug simpelweg niet."
Maarten Fontein, de voormalig algemeen directeur van ADO was direct betrokken bij de aandelenoverdracht vorig jaar, maar stapte op nadat Wang met buitensporige eisen was gekomen
"Voor iedereen is inmiddels wel duidelijk dat Wang vanuit een totaal ander denkpatroon handelt. Bij hem staat de ontwikkeling van het voetbal in China voorop, waarbij ADO hét middel is via kennis en mankracht. In Den Haag zelf ligt natuurlijk de focus op de eigen prestaties. Daarnaast is de vraag relevant of United Vansen wel het geld heeft of dat andere aandeelhouders de ontwikkeling van ADO tegenhouden. Dat werd me vorig jaar al enigszins duidelijk toen ik in Peking was om de aandelenoverdracht eindelijk rond te krijgen. Wang kan niet alleen beslissen, maar is afhankelijk van mede-aandeelhouders, waarbij zijn zwager de doorslaggevende stem heeft."
"Hij zit in het onroerend goed en die markt heeft het momenteel heel zwaar, terwijl de beurs in China de afgelopen maanden ook flinke klappen heeft gehad. Doordat Wang met een verdienmodel op de proppen kwam en er ook vanuit de politiek werd ingezet op voetbal, waarbij subsidies worden verstrekt aan partijen die aantoonbaar investeren in de ontwikkeling van voetbal, is United Vansen alsnog overstag gegaan."
"Het verdienmodel staat onder druk, waarbij ADO allerlei jeugdtrainers moest regelen voor voetbalscholen in China. In Binnen-Mongolië welteverstaan, onder erbarmelijke omstandigheden en voor slechts 1.500 euro bruto. Dat kwam niet van de grond, logisch, maar Wang ziet dat als een grote fout van ADO en neemt ze dat kwalijk. De manier waarop ADO is omgegaan met Gao Hongbo, die als assistent zou komen en als voormalig bondscoach veel aanzien heeft in China, hielp ook niet. Gevolg is dat de relatie nog veel slechter is geworden. En op dit moment is er gewoon sprake van een impasse."
"Wang zegt dat hij zelf wel bepaalt hoe en wat, want hij is de baas. Dat kan zo zijn in China, maar in Nederland gelden regels van de KNVB en de UEFA. Daarom komt ADO met deze constructie in de problemen. Zonder de beloofde investeringen heeft ADO een prima basis om zich te handhaven. De beoogde volgende stap naar de topvijf is dan echter onmogelijk. Om uit de huidige situatie te komen, moeten directie en Wang op één lijn zien te komen. Lukt dat niet, dan kan United Vansen beter zo snel mogelijk de aandelen verkopen."
Jan-Hermen de Bruijn, legde de contacten tussen Van der Kallen en United Vansen en was in de eerste fase betrokken bij aandelenoverdracht
"Zolang Jan Willem Wigt algemeen directeur van ADO is, zal Wang geen cent betalen. Zijn vertrouwen in hem is volledig weg en daar heeft ADO het zelf naar gemaakt. In de Chinese cultuur is het vrij simpel: als je betaalt, ben je de baas en bepaal je wat er gebeurt. Daar denkt ADO anders over en daar stoort Wang zich mateloos aan."
"Het begon in de zomer, toen Wang het volledig oneens was met het verkoopbedrag voor Michiel Kramer. Daarnaast wilde hij een Hondurees, Rubilio Castillo, naar ADO halen. Een speler van een bevriende makelaar. ADO hield het tegen, want Wang moest eerst maar betalen. Die houding heeft Wang gezichtsverlies bezorgd, waarmee het vertrouwen weg was. Het is geen toeval dat hij de eerste betalingstermijn die daar kort op volgde, totaal negeerde."
"Vervolgens maakte ADO het van kwaad tot erger. De voormalige bondscoach Hongbo werd naar Nederland gestuurd, maar de club liet hem links liggen, en het verlengen van Henk Fraser ging volgens mijn informatie ook volledig buiten Wang om. Met als dieptepunt de persconferentie waarin Wigt even de vloer aanveegde met Wang."
"Geloof me: ze horen en zien alles, weten overal van. Alleen, de cultuur is anders, die staat haaks op de Haagse cultuur. Als mensen het hier ergens mee oneens zijn, spreken ze het recht in je gezicht uit. Wang neemt gewoon zijn telefoon niet meer op en is weken totaal onbereikbaar."
"Wat nu de oplossing is? In ieder geval niet waar men bij ADO op hoopt. Wang wil namelijk helemaal niet van ADO af. En als hij ervan af wil, dan alleen aan een andere Chinees. Dat heeft ook met trots te maken. De enige oplossing is dat een delegatie vanuit Den Haag naar Peking reist om diep door het stof te gaan. En je kan hopen op die hele kleine kans op een verkoop van de aandelen, maar vertel mij maar wie dat bedrag op tafel moet leggen. Anderhalf jaar geleden had niemand zeven miljoen euro over voor ADO. Wang heeft inmiddels 11,5 miljoen euro erin zitten, waarbij ook een verlies is opgebouwd. Dan ga je dus al richting de vijftien miljoen euro."
Politiek
Richard de Mos, gemeenteraadslid namens Partij De Mos die zich al langere tijd nadrukkelijk bezighoudt met het vraagstuk ADO en China
"Hoe serieus moeten we Wang nog nemen na maandenlange gebroken beloften om geld over te maken naar ADO? Het gedonderjaag met deze koekenbakker uit Peking zorgt al maanden voor onrust en, erger, voor financiële problemen bij ADO. Uit een interview met de New York Times kwam onlangs naar voren dat Wang helemaal niet voornemens is om te gaan te betalen. Hij zegt daar letterlijk dat het geld geen belofte was, omdat ik geen belofte hoef te doen aan iemand als het gaat om geld investeren in mijn eigen club."
"Dit gepingpong doet Wang maar lekker in een potje tafeltennis, maar het spelen met onze club moet afgelopen zijn. Ons uitgangspunt is het opzetten van een voetbalstichting waar donateurs geld bijeen brengen om de club van Wang terug te kopen. Positief is dat vertegenwoordigers van de gemeente Den Haag onlangs aanwezig waren bij het overleg waar werd besloten tot een van China onafhankelijke koers. Dit door middel van het zoeken naar sponsors. Ik blijf de burgemeester en de wethouders van Sport en Financiën oproepen af te reizen naar China om Wang persoonlijk te bewegen afscheid van ADO te nemen."
KNVB
Bert van Oostveen, directeur betaald voetbal van de KNVB
"We lezen ook de berichten in de media en die baren ons zorgen. Vandaar dat wij in contact zijn met de club om onze hulp aan te bieden daar waar het kan en daar waar het op prijs wordt gesteld. Daarbij moet je denken aan een soort van bemiddelende en adviserende rol. ADO is een mooie, grote club en we vinden dat er een oplossing moet komen voor de ontstane situatie."
Iconen
Aad de Mos
"Met de eliminatie van Fontein vorig jaar kreeg ik voor de eerste keer een slecht gevoel. Die man had kennis van de Chinese markt en het beste voor met ADO, maar werd eruit gewerkt toen hij een beetje tegengas gaf. Sindsdien stapelen de problemen zich op. Het enige positieve is dat er nu een gemeenschappelijke vijand is. De clubleiding, de fans, de sponsors, noem maar op; allemaal zijn ze helemaal klaar met Wang."
"Nu is het tijd om in actie te komen en daarom is de aandeelhoudersvergadering op 20 januari ook zo belangrijk. Veel belangrijker dan een wedstrijd tegen Ajax, want het gaat om de toekomst van ADO. Ik hoop van harte dat de twee andere aandeelhouders, de gemeente Den Haag en de HFC, de handen ineenslaan. Er zal een groep richting Peking moeten om Wang te overtuigen de aandelen af te staan."
"Of een groep Hagenaars de club wil opkopen? Ik hoop het, maar laten we realistisch zijn. Iedereen roept van alles, maar niemand doet wat. Zo gaat het al jaren, waardoor dit het trieste resultaat is. Langer aanmodderen moet geen optie zijn. Zelfs als Wang op papier garanties geeft, komt hij ze niet na. Dat zegt toch genoeg?"
Dick Advocaat
"We kunnen het er heel lang over hebben, maar eigenlijk is alles terug te brengen tot één centrale en cruciale vraag: wat wil Wang? Hij moet antwoord geven op wat hij met United Vansen wil met ADO. Hij bezit de aandelen, dus de bal ligt bij hem, niet bij de clubleiding in Den Haag."
Lex Schoenmaker
"Het voortbestaan is zeker niet in gevaar, daarover maken we ons niet zo snel druk. In het verleden met John van Ringelenstein en Mark van der Kallen hebben we twee echte redders gehad. Het water stond toen aan de lippen, nu niet. Wel is het heel vervelend, omdat de vage toestand onrust met zich meebrengt. Het blijft een heel moeilijk verhaal, aangezien helemaal niemand exact weet wat Wang nu precies wil met ADO. Daardoor zijn al zijn keuzes niet te begrijpen."
"De directie in Den Haag doet er alles aan om dat op te lossen, dat zie ik dagelijks met eigen ogen. Alleen, het leidt nog niet tot de gewenste reactie vanuit China. Natuurlijk zou het een prachtige scenario zijn om de aandelen terug te krijgen in Haagse handen, maar de vraagprijs zal dusdanig hoog zijn dat het vooralsnog een lastig verhaal wordt. Wat de toekomst dan wel zal brengen, weet helemaal niemand."
Supporters
Jacco van Leeuwen, voorzitter Supportersvereniging Haagsche Bluf die in het verleden veelvuldig contact had met Wang
"In een open brief hebben we Wang vorige week aangegeven hoe wij er als supporters over denken en hem gevraagd om tot betaling over te gaan. Met de toevoeging dat hij anders open moet staan voor verkoop van de aandelen. We hebben geen reactie ontvangen, maar ik begrijp dat hij het wel heeft gelezen. We hebben hem gesteund bij zijn aanstelling en in de eerste maanden ons ver-trouwen gegeven, maar dat is nu verdwenen."
"De vriendelijke koers richting Wang is voorbij. Hij liegt en komt zijn afspraken niet na. En intussen zijn wij het lachertje van Nederland. Ik begrijp dat Wang geen vertrouwen meer heeft in Nederland en dat hij het schandalig vindt hoe hij publiekelijk is weggezet. Nou vriend, daar heb je het zelf naar gemaakt! Hij kan praten over cultuurverschillen, maar beloftes nakomen is universeel."
"We hopen dat Wang en Wigt samen rond de tafel gaan en de problemen uitpraten, waarbij alleen Wigt onze volledige steun heeft. De supporters geloven honderd procent in Wigt. Hoe ik dat zo zeker weet? Het stadion is de beste graadmeter en tijdens de wedstrijden is er nog niet één bierglas gesneuveld. En geloof me: als mensen het niet met hem eens waren, hadden ze dat allang laten merken. We vinden het stoer van Wigt dat hij zo voor onze club is gaan staan. Hij had ook schijnheilig de boel geheim kunnen houden, maar geeft nu openheid van zaken. Voor de toekomst is het belangrijk dat ADO weer zo snel mogelijk in Nederlandse handen komt."
John van Zweden, mede-eigenaar Swansea City en ADO-supporter
"Die onbetrouwbare Chinees helpt onze club naar de filistijnen. Ik trek het me gigantisch aan, temeer omdat ik vanaf de eerste seconde heb geroepen dat ze nooit met die gast in zee moesten gaan. Ik ging overal tegenin, geloofde niet in die sprookjes, maar
ze wilden niet luisteren. En nu zijn de problemen niet meer te overzien."
"Het gaat goed met de spelers, met de trainer en met het bestuur. Maar een Chinese mafkees zorgt ervoor dat we het lachertje zijn.
Je kan helemaal niks. Kón je maar iets. De enige uitweg ligt in handen van de gemeente. Zij hebben een procent van de aandelen, maar hebben verzuimd om een zetel af te dwingen in de rvc van de club. Een grove inschattingsfout. Zij moeten de boel nu repareren en dat kan alleen door zo snel mogelijk naar China te gaan en die aandelen terug naar Nederland te halen. Om vervolgens 49 procent zelf in bezit te houden en 51 procent te verkopen aan lokale geldschieters in de regio."
"Een Swansea-constructie, waar je ziet dat het werkt. Die kopers zijn op die manier in de omgeving absoluut te vinden, daar ben ik van overtuigd. Zolang dat niet gebeurt, gaat het van kwaad tot erger. Geloof me, die Chinees heeft helemaal geen geld en geeft geen ene mallemoer om onze club. Het had nooit zo ver mogen komen, maar achteruit kijken heeft nu geen zin meer. Elke dag dat ADO nog in handen is van een Aziaat, zijn de problemen niet te overzien."
China-deskundigen
Michiel Ebbing, China-deskundige en als ondernemer werkzaam in zowel China als Nederland
"Behalve het financiële aspect, is voetbal voor Chinese bedrijven de ultieme kans om sympathie te winnen van de politieke leiders. Niet alleen United Vansen, maar ook Wanda Group (Atlético Madrid), Rastar Group (Espanyol), China Media Capital (Manchester City), CEFC (Slavia Praag) en Tech Pro (FC Sochaux) hebben recent een belang genomen in Europese voetbalclubs. Deze investeringen gaan gepaard met uitwisselingsprojecten van trainers, talenten en kennis, met het doel het Chinese voetbal vooruit te helpen en daarmee de eigen reputatie een boost te geven.
Ondanks een valse start liggen hier nog steeds veel kansen voor een club als ADO Den Haag. Als buitenstaander is het lastig oordelen, maar duidelijk is dat verschil in cultuur, en daardoor het gebrek aan begrip voor elkaar, een belangrijke rol speelt bij de problemen. Dit is zeker niet alleen gebleken bij de Chinese overname van ADO. Zo heeft Vivat, de verzekeringstak van SNS, een soortgelijk proces meegemaakt toen Anbang Insurance afgelopen jaar de aandelen overnam. Ook daar vertrok de Nederlandse topman na een zeer korte periode en werden "cultuurverschillen" aangehaald als oorzaak.
Het geeft aan dat samenwerken met een Chinese eigenaar erg lastig kan zijn, maar tegelijkertijd zijn er genoeg voorbeelden die aantonen dat het zeker mogelijk is. Het belangrijkste is dat ADO en Wang hun doelen op elkaar afstemmen. Omdat Wang in China gezichtsverlies heeft geleden, het hoogste goed in China, lijkt dat niet zo eenvoudig. ADO zal zich moeten gaan verdiepen in Wang en de cultuur óf de Chinese droom vaarwel zeggen en op zoek gaan naar een andere eigenaar. Er is echter geen garantie dat dit op korte termijn zal lukken."
Fred Sengers, China-deskundige en gastblogger van Elsevier
"Voor grote bedragen naar het buitenland is in China een handtekening nodig, daar gaat altijdwat tijd overheen. Maar zelfs voor Chinese begrippen verloopt het allemaal heel traag en moeizaam. Daarbij vind ik de vraag terecht of Wang wel het geld heeft. United Vansen is geen groot of bekend bedrijf. Ook de mensen in China weten er niet veel van. Het is niet zo dat ADO zaken doet met een bedrijf als Unilever, eerder met een of andere lijmboer."
"De club doet geen zaken met een bedrijf als Unilever, eerder met een of andere lijmboer"
Fred Sengers
"Behalve het financiële vraagstuk, zijn er ook de cultuurverschillen. In China geldt een stelregel: als er problemen zijn, dan los je dat achter gesloten deuren op. ADO heeft alles naar buiten gebracht en dat voelt Wang als gezichtsverlies. En juist dat is iets wat in China heel zwaar telt. Dat Wang zich niet uitlaat, is heel logisch. In China zoekt niemand de pers op, harde oneliners bestaan daar niet. Daardoor blijft er een rookgordijn rond hem bestaan en weet niemand wat nu werkelijk zijn plannen zijn."
"In de tussentijd heeft ADO weinig bekendheid verworven in China. Je leest of hoort er sporadisch iets over, en zelfs dan wordt ADO niet eens ADO genoemd, maar wordt de clubnaam Alles Door Oefening volledig uitgeschreven. Dat is veelzeggend."
"De toekomst is een groot vraagteken, maar ADO zit aan Wang vast, en andersom, dus ze zullen er het beste van moeten maken. De oplossing op korte termijn voor ADO ligt in het Chinese Nieuwjaar. Dat klinkt gek, maar de Chinese jaarwisseling kan ADO redden. Voor een Chinees is het heel belangrijk om voor de jaarwisseling, op 8 februari, alle schulden af te lossen zodat het nieuwe jaar met een schone lei kan worden gestart. Als ADO slim is, gaan ze bij Wang inzetten op dat sentiment. Het lijkt de enige manier om het beloofde geld naar Nederland te krijgen."
Jaar van loze beloften
23 januari 2015: Aandelenoverdracht. Hui Wang voor 98 procent eigenaar van ADO Den Haag.
30 januari: Presentatie Wang in Den Haag aan de media. Wang zal voorzitter van rvc zijn en stelt Liu Jian Hong aan als lid van de rvc.
2 februari: Wang traint mee. Op dezelfde avond, vlak voor het sluiten van de transfermarkt, komen Aleksandr Iakovenko en Wilson Eduardo op huurbasis voor een half jaar naar ADO. De kosten worden gedekt door Wang, die anderhalf miljoen euro investeert in de club.
4 maart: Fontein stapt op bij ADO, nadat hij door Wang is weggepest met krankzinnige eisen. Jan Willem Wigt neemt het op interim-basis over tot het einde van het seizoen.
9 juni: Wigt stapt uit de rvc en wordt algemeen directeur van ADO, mede op voorspraak van Wang.
25 september: Tijdens een persconferentie geven persvoorlichter Ronald van der Geer en trainer Henk Fraser aan dat Hongbo geen assistent zal zijn, maar als stagiair zal meelopen in het kader van kennisoverdracht.
30 september: Eerste betalingstermijn van het beloofde geld verstrijkt, zonder dat Wang iets heeft overgemaakt.
2 oktober: De positie van Fraser wordt door alle miscommunicatie openlijk bekritiseerd. Daarop besluit Wigt om het contract van de trainer met een jaar te verlengen.
15 oktober: ADO heeft zeven jeugdtrainers gevonden voor het project in Binnen-Mongolië. Zij krijgen echter geen visum, waardoor het project vertraging oploopt. Tot ergernis van Wang.
5 november: Martin Jol treedt toe tot rvc van ADO.
18 juni: Wang laat Wigt weten dat hij een extra investering wil doen en belooft 3,7 miljoen euro. Dit wil hij betalen in drie verschillende termijnen.
7 augustus: ADO verkoopt Michiel Kramer aan Feyenoord. Wang zou het verkoopbedrag te laag vinden.
23 augustus: Wang is in Den Haag en belooft nieuwe spelers. In de komende week wil hij via bevriende makelaars twee spelers naar ADO halen.
1 september: Wang wil onder meer de Hondurese aanvaller Rubilio Castillo al wekenlang naar ADO halen, maar Wigt wil eerst geld zien. Komst Castillo gaat daardoor niet door, tot afgrijzen van Wang.
6 september: ADO start zoektocht naar trainers, die voor voetbalscholen in Binnen-Mongolië willen werken. Een belangrijke wens van Wang om de wisselwerking van de grond te laten komen.
10 september: Het beloofde geld is nog niet binnen, maar Wigt wordt wel geacht te investeren. Zo wordt een deel van het beloofde geld uitgegeven aan nieuwe videoschermen in het stadion, luxere stoelen op de eretribune en de renovatie van jeugdcomplex De Aftrap.
24 september: Gao Hongbo, voormalig bondscoach van China, wordt vol trompetgeschal in Peking door Wang gepresenteerd als de nieuwe assistent-trainer van ADO.
30 november: Ook de tweede betalingstermijn verstrijkt, zonder dat Wang iets heeft overgemaakt.
3 december: Het is ADO nog altijd niet gelukt om een werkvergunning voor Hongbo te regelen. De Chinees vertrekt alweer bij ADO.
7 december: Persconferentie ADO Den Haag, waarbij Wigt en commissaris Ton Rutgrink openlijk kritiek uiten op Wang, die beloftes niet nakomt en slecht communiceert, waardoor financiële problemen dreigen voor ADO. Opvallend is ook de rol van commissaris Hong. Commissaris Rutgrink kent hem niet en heeft nooit met hem gecommuniceerd.
10 december: Wang laat aan een correspondent van de NOS weten nog deze week naar Den Haag te komen en het geld over te maken.
13 december: Niet Hui Wang zelf, maar zoon Terry arriveert in Den Haag. Hij wordt door zijn jeugdige voorkomen en onwetendheid niet serieus genomen. Wel meldt Terry Wang dat het geld onderweg is en alles goed gaat komen.
15 december: De geplande aandeelhoudersvergadering voor 18 december gaat niet door, aangezien Wang aangeeft niet naar Den Haag te willen afreizen.
18 december: ADO heeft opeens weer vertrouwen in komst van het geld, nadat door United Vansen een document in het Chinees is verzonden met opnieuw een toezegging.
21 december: De jeugdtrainers voor de Chinese projecten verblijven nog altijd in Den Haag. Een visum verkrijgen blijkt lastig. Wang zou kosten voor de trainers op zich nemen, maar betaalt niets.
28 december: Wigt krijgt bericht vanuit China dat het geld nog voor de jaarwisseling binnen is.
31 december: Geen geld op rekening ADO, maar uiterlijk 5 januari moet het alsnog binnen zijn.
3 januari: Wang communiceert nauwelijks met ADO, maar wil wel de New York Times te woord staan. In een interview geeft hij aan dat hij de baas is en dus zelf bepaalt wat en wanneer hij investeert in de club.
5 januari: Ondanks de belofte nog altijd geen geld op de rekening. Wang is ook weer nauwelijks bereikbaar.
12 januari: Tijdens nieuwjaarsreceptie geeft Wigt nogmaals aan dat situatie zorgelijk is, maar dat hij er alles aandoet om het geld binnen te krijgen. Aandeelhoudersvergadering gepland voor 20 januari, waarbij Wang is uitgenodigd.
20 januari: Aandeelhoudersvergadering ADO Den Haag. Is Wang aanwezig? En belangrijker: is zijn geld binnen? Vandaag (woensdag) komt tevens de licentiecommissie van de KNVB bijeen om de clubs in te delen in de categorie. Als het geld niet binnen is, zal ADO in de noodlijdende Categorie 1 worden geplaatst.
