Bron van dit artikel


Datum plaatsing: 05-11-2009 19:40:00

Voetbal Steuntrekkersranglijst : hoofdsponsor gemeente

Zonder gemeente geen betaald voetbal. Maar waar staat de geldkraan het wijdst open? Met andere woorden: welke eredivisieploeg sponsorde u - als belastingbetaler - de afgelopen tijd het meest?

Door: Thijs Zonneveld

 

1. Vitesse

 

Door een lokale politicus werd Vitesse ooit ‘Rupsje Nooitgenoeg’ genoemd. Het huishoudboekje van FC Hollywood aan de Rijn bleek na het gedwongen vertrek van Keizer Karel Aalbers zo rood dat er niets anders restte dan aankloppen bij de gemeente.

In 2003 koopt Arnhem stadion Gelredome voor 23,9 miljoen om Vitesse te behoeden voor een faillissement. De directe schuld (voor de helft bestaand uit een lening) van Vitesse bij de gemeente loopt op tot 12,4 miljoen euro. Als Vitesse in 2007 opnieuw in financiële problemen komt, moet de gemeente akkoord gaan met een ‘gedwongen schuldsanering’. Het komt erop neer dat Vitesse de schuld van 12,4 miljoen euro afdoet met een betaling van 9 ton. Naar de rest van de 11,5 miljoen kan Arnhem fluiten.

De gemeente zegt klaar te zijn met Vitesse. Het stadion is inmiddels verkocht aan een vastgoedondernemer, er lopen geen leningen meer. De woordvoerder: ‘De financiële relatie is verbroken en wordt ook niet opnieuw aangegaan.’

 

2. ADO Den Haag

 

Welkom in het financiële labyrint van Den Haag. Wie iets van de wirwar van financiële constructies tussen de stad en ADO Den Haag wil snappen, doet er goed aan een paar middagen vrijaf te nemen of een leger deskundigen in te huren.

 

Komt-ie: in het verleden sprong de gemeente diverse keren (totaal: zo’n 3,5 miljoen euro) bij op momenten dat ADO in slecht weer verkeerde. Het nieuwe Foreparkstadion, dat in 2007 in gebruik werd genomen, kost de gemeente 27,5 miljoen. In 2008 belandt de groengele trots opnieuw in de problemen. De gemeente redt de club opnieuw, samen met miljonair Mark van der Kallen. Kosten voor de stad Den Haag: voor 10 miljoen wordt het hoofdgebouw van het stadioncomplex overgenomen, er gaat 3 miljoen in de club om de acute geldnood te dempen en een lening van 6,3 miljoen wordt kwijtgescholden. Voor overige leningen wordt het rentepercentage verlicht. Verder betaalt de gemeente ieder jaar twee ton in ruil voor maatschappelijke inzetbaarheid van de club. De huur die ADO Den Haag aan de gemeente afdraagt voor het stadioncomplex: vier ton. Dat is niet genoeg om de kosten van het complex te dekken.

 

3. NAC Breda

 

Je kunt als gemeente geldzakken naar de poort van het stadion van je lokale trots brengen. Maar je kunt het ook iets chiquer oplossen: door het stadion te kopen. Of te ‘verkopen’ en daarna weer te kopen.

In Breda zijn ze er door de jaren heen handig in geworden. De laatste koop dateert van 2003, toen de gemeente NAC redde door het stadion te kopen voor 15,7 miljoen en voor 11,5 miljoen in het stadion te investeren. Bij de aankoop van het stadion werden de openstaande leningen verrekend. Voor het gebruik van het stadion betaalt NAC een marktconforme huur aan de gemeente: 1,2 miljoen per jaar. De gemeente kreeg er overigens ook iets anders voor terug: NAC heet sinds 2003 NAC Breda. En mocht NAC alsnog failliet gaan, dan is de opbrengst uit spelersverkopen voor de gemeente.

 

4. Roda JC

 

Meer steun via een stadion: het Parkstad Limburg Stadion (eerste wedstrijd in 2000) is deels gefinancierd via een lening (15 miljoen) waarvoor de gemeente Kerkrade garant staat. Van die lening staat nog 12 miljoen open.

 

Aanvankelijk kocht de gemeente Kerkrade voor 3,8 miljoen aandelen in het stadion. Toen Roda JC vorig jaar in financiële nood raakte, streek de gemeente met de hand over het hart en kocht voor 3 miljoen extra aandelen. Hierdoor is het stadion voor 50,05% in handen van Kerkrade. Roda betaalt huur – ‘een marktconforme prijs’, aldus de woordvoerder van de gemeente. Geruchten dat de gemeente schulden heeft kwijtgescholden, worden door de woordvoerder ontkend. Begin oktober wordt niettemin bekend dat Roda de huur van twee kunstgrasvelden (à 750.000 euro) niet hoeft te betalen.

 

5. FC Groningen

Ook in het hoge noorden vielen er in het verleden nogal wat lijken uit de kast die op de gemeentelijke begraafplaats belandden. Vandaar dat de gemeente tegenwoordig over de schouder van de groenwitte FC meekijkt in de boeken.

Bij de bouw van de Euroborg tastte Groningen diep in de buidel. Een lening van 15,4 miljoen, een subsidie van 8 miljoen, en ook draait de gemeente op voor investeringen in het stadion (skyboxen: 3,8 miljoen). FC Groningen betaalt voor gebruik van De Groene Hel een huursom aan de gemeente via de NV Euroborg: 1,4 miljoen per jaar.

 

6. NEC

 

Goochelen met De Goffert: in 1992 doet de gemeente Nijmegen het stadion aan NEC cadeau voor 1 gulden; als NEC in 2003 financiële sores heeft, blijkt De Goffert ineens veel meer waard. De gemeente koopt het stadion terug voor 12 miljoen euro. NEC betaalt tegenwoordig huur aan Nijmegen – volgens de woordvoerder ‘een gewoon bedrag’.

NEC zegt in het huidige stadion tegen een glazen plafond te stoten. Er zijn vergevorderde plannen voor een multifunctioneel topsportcentrum. Beoogde grootinvesteerder: de gemeente Nijmegen.

7. RKC

 

Tot vorige week hield de gemeente Waalwijk de poot stijf: RKC moest op eigen benen staan. Maar wat moet je op zondag in Waalwijk doen als je niet naar RKC kunt? Huidige stand van zaken: de gemeente heeft het stadion gekocht (9 miljoen) en neemt de verbouw ervan voor haar rekening.

 

Over de huurprijs zijn de laatste weken kranten vol geschreven: de gemeente was bereid van 6 ton te zakken naar 4,5; RKC eiste een verlaging naar 3 ton. Na een week onderhandelen kwamen gemeente en club eruit wie het verschil van 1,5 ton zou betalen: de supporters.

 

8. FC Utrecht

Zonder gemeente was FC Utrecht in 2003 zonder meer verzopen. Dat de FC nog leeft is te danken aan een dam van geldzakken die de gemeente opwierp. Er werd een hypothecaire lening van 25 miljoen euro verstrekt om de Galgenwaard en het gebied eromheen te ontwikkelen en de gemeente heeft zich voor FC Utrecht garant gesteld tegenover banken en de verhuurder van het stadion. Twee keer per jaar worden de boeken van de club door de gemeente gecontroleerd.

 

9. Willem II

 

Sinds kort zorgenkindje. De gemeente Tilburg nam in 2003 het stadion (totale waarde: 15 miljoen) over om Willem II te ontlasten. Vorige maand werd bekend dat Willem II acute liquiditeitsproblemen had. Hierop besloot de Tilburgse gemeenteraad de betaling van de stadionhuur op te schorten (moet wel later worden terugbetaald) en hulp te bieden bij het opstellen van een plan dat Willem II weer gezond moet maken.

 

10. FC Twente

 

Lening na lening na lening. In 2007 bedroeg het totaal 20 miljoen euro, onder meer voor verbouw van het stadion. Voorwaarde is wel dat FC Twente extra afbetaalt als er geld binnenkomt door verkoop van spelers. Van de lening staat nu nog 16,5 miljoen open – het deel van de transfers van afgelopen zomer (Elia, Braafheid, Arnautovic) is nog niet verrekend.

 

11. Sparta

 

In 2003 moet Rotterdam bijspringen omdat Sparta failliet dreigt te gaan. Voor 6 miljoen worden aandelen in stadion Het Kasteel gekocht. Sparta wil op termijn naar een nieuw stadion, maar die plannen zijn verre van concreet: de club kan geen geld vrijmaken en de stad wil het niet.

 

12. Ajax

 

Een gigantische ufo langs de snelweg bouwen kost handenvol geld. Vandaar dat de gemeente Amsterdam voor een flinke Suarez (32,7 miljoen euro) participeerde in de bouw van de Arena, in ruil voor 48 procent van de aandelen. Met die aandelen profiteert de gemeente mee in de winst en verdient Amsterdam dus elk jaar een deel van de investering terug.

 

De winst van de Arena bestaat niet alleen uit de huur die Ajax voor het complex betaalt, maar ook uit de opbrengsten uit overige activiteiten als popconcerten en EO-jongerendagen.

 

13. Heerenveen

 

Friese trots met stadion zo groot dat bijna alle inwoners van de gemeente erin passen. De gemeente bezit de helft van de aandelen van het stadion. Waarde: een slordige 12 miljoen.

 

14. VVV Venlo

 

Limburg lijkt te klein voor vier profclubs. Maar waar de andere drie (Roda JC, MVV, Fortuna Sittard) problemen hebben of hadden om het hoofd boven water te houden, is VVV relatief gezond. VVV Venlo was vorig jaar dan ook de enige club die niet werd genoemd in de fusieplannen rond Sporting Limburg.

De gemeente Venlo investeerde in 2002 2,7 miljoen euro in stadioncomplex De Koel. Ook huurt de club de grond van het stadion van de gemeente, volgens de woordvoerder ‘voor een schappelijk prijsje’.

 

15. Heracles Almelo

 

Het stoplicht springt op rood, het stoplicht springt op groen, ook in Almelo kost voetbal poen. De gemeente heeft rond de bouw van het nieuwe stadion (tien jaar geleden) de portemonnee getrokken: een directe bijdrage van 9 ton en een garantstelling voor een lening van 4,5 miljoen. Daar is nu nog 3,5 miljoen van over.

 

Heracles werkt aan een concept voor een nieuw stadion waarin de gemeente waarschijnlijk wordt gevraagd een rol te spelen. Of Almelo daarop zal ingaan is nog niet bekend.

 

16. Feyenoord

 

Rotterdam stond in 1994 garant voor een lening om De Kuip in een modern jasje te steken. Dat jasje voldoet inmiddels niet meer. Er liggen plannen voor een nieuw stadion waarin 80.000 toeschouwers passen. In die plannen verandert ook de omgeving van het nieuwe stadion in een grote bouwput: er worden woningen gebouwd, maar ook een sportcomplex, winkels, parkeerplaatsen en een metrolijn. De coalitie in de Rotterdamse gemeenteraad heeft aangegeven in de omgeving te willen investeren, maar niet in het nieuwe stadion. En zeker niet de 200 miljoen waarnaar Feyenoord bij de gemeente hengelde.

 

GroenLinks-raadslid Arno Bonte: ‘Geen cent in een commerciële onderneming.’

 

17. PSV

 

Vier keer kampioen in de afgelopen vijf jaar zonder een cent van de gemeente Eindhoven. De financiële relatie tussen Eindhoven en PSV: nul, nakkes, nada.

 

18. AZ

 

En daar is die andere kampioen van de afgelopen vijf jaar. Ook zonder de hand op te houden bij de gemeente. Sterker nog: Alkmaar is de enige gemeente van Nederland die rechtstreeks geld heeft verdiend aan haar voetbalclub.

 

Bij de verhuizing van het AZ-stadion van de binnenstad naar de huidige locatie aan de rand van Alkmaar deed de gemeente goede zaken door de verkoop van grond aan AZ. Het leverde 15,4 miljoen euro op. Met dat geld moest de gemeente rond het nieuwe stadion infrastructuur (viaducten, tunnels) aanleggen. Dat kostte echter maar 10,3 miljoen euro. Positief resultaat: 5,1 miljoen.

 

De woordvoerder van de gemeente: ‘Onze band met AZ is puur zakelijk, maar het was niet de bedoeling geld te verdienen aan de club bij de bouw van het nieuwe stadion. Dat we 5,1 miljoen overhielden aan de deal, bleek pas achteraf. Wel mooi meegenomen uiteraard. Ons beleid is prima te verkopen aan de belastingbetaler. Of we ons beleid veranderen nu AZ in de problemen zit? Daar is geen enkele aanleiding toe.’

 

Voor dit artikel is gesproken met alle gemeentes.