Bron van dit artikel


Datum plaatsing: 26-11-2023 15:42:00

Jaap Advocaat (82) overleden

Jaap Advocaat, oud-speler van ADO en Holland Sport en oudere broer van Dick, is zaterdagavond op de leeftijd van 82 jaar overleden. Hij tobde de laatste jaren met afnemende gezondheid.

tekst: Frans Leermakers



Hoewel hij zijn periode als jeugdvoetballer voornamelijk doorbracht bij ADO begon hij bij ATVV (Alberdingk Thijmstraat Voetbal Vereniging), de club waar zijn vader speelde. Op veertienjarige leeftijd stapte Jaap Advocaat over naar ADO, waar hij zich ontpopte als een zeer talentvol en technisch begaafde linker aanvaller. Hij maakte deel uit van een lichting met spelers, die net als hij zouden doorbreken in het profvoetbal. Spelers als Henri (toen werd hij Hannie genoemd) Aardse, Jacques Smit, Theo Verlangen, Martin van Vianen, Peter Hoet en Maarten Trommel.

Op 3 mei 1959 debuteerde Jaap Advocaat in het eerste elftal van ADO in de met 4-1 verloren uitwedstrijd tegen Sparta. Hij redde overigens wel de Haagse eer, waarmee hij op dat moment ADO’s jongste schutter (18 jaar en 42 dagen) werd in het profvoetbal. Dat record hield ruim 60 jaar stand, tot op 26 oktober 2019 Crysencio Summerville hem afloste door tijdens Vitesse-ADO Den Haag (0-2) te scoren, toen hij 17 jaar en 361 dagen oud was. Jaap Advocaat speelde nog slechts eenmaal in ADO 1 en dat was op 9 mei 1959 voor de KNVB-beker thuis tegen EDO (3-2).

Daarna speelde Jaap Advocaat voornamelijk in het tweede elftal. In de zomer van 1961 vertrok hij naar SC Enschede. Na één seizoen vertrok hij naar Leeuwarden (ook voor één seizoen) en vervolgens voor twee seizoenen naar Zwolse Boys. In de zomer streek hij neer op Houtrust, waar hij zes seizoenen zou uitkomen voor Holland Sport. Op 13 augustus 1966 maakte hij zijn competitiedebuut bij de groenwitten in het thuisduel met RCH (3-1). Blessures en het feit, dat Jaap Advocaat ook het accent legde op de ontwikkeling van zijn maatschappelijke carrière, vormden de oorzaken, dat hij niet kon structureel rekenen op een basisplaats in het keurkorps van Holland Sport. In totaal speelde hij dan ook maar vier competitiewedstrijden en drie wedstrijden in de Intertoto-competitie. Zijn laatste optreden voor Holland Sport was op 21 juni 1970 in Zweden tegen Atvidabergs FF, dat met 2-1 won.

Afscheid als actief voetballer betekende niet het afscheid van de voetbalsport. Jaap Advocaat ging verder als trainer en diende in deze hoedanigheid achtereenvolgens DWO, ADS, Duindorp SV, GDA, DUNO (zaterdag), SV’35 en opnieuw Duindorp SV.

Velen leerden Jaap Advocaat kennen als iemand, die vele vriendschappen afsloot en als verbinder. Het laatste zeker als trainer en als hoofd personeelszaken bij de Nutsspaarbank, later VSB-bank en Fortis. Was hij door oud-ADO’er Huub Scherpenisse niet alleen geïnspireerd om naar SC Enschede te komen (Scherpenisse speelde daar destijds) en was ook de man, die bevorderde dat Jaap Advocaat overstapte van de Nederlandse Handelmaatschappij naar de Nutsspaarbank. Op zijn manier spoorde Jaap Advocaat doelman Woody Louwerens (eerst ADO-jeugd, daarna Holland Sport en uiteindelijk FC Den Haag) aan zijn baan als lokettist op het postkantoor in te ruilen voor een baan bij de Nutsspaarbank. Louwerens zou uiteindelijk directeur worden van één van de filialen van de bank.

Ofschoon Jaap Advocaat een bescheiden persoon was, bleek hij wel ambitieus. Als voetballer en als trainer wilde hij presteren, zonder het sociale aspect uit het oog te verliezen. Dat vond hij ook belangrijk en het was dan ook niet zo verwonderlijk, dat hij zich bij een club als Duindorp SV in bijzondere mate thuis voelde.

Dick Advocaat zag in Jaap zijn grote voorbeeld. Hij was er enorm trots op, dat zijn grote broer in de selectie zat van ADO 1. Als de bus naar uitwedstrijden vertrok zwaaide Dick de spelers uit, mede omdat hij wilde zien, dat zijn broer in het gezelschap verkeerde van grote spelers als Mick Clavan, Carol Schuurman en Theo Timmermans. Jaap Advocaat was ook de inspirator achter de start van de trainersloopbaan van zijn jongere broer. Later, toen Dick als trainer tot het profvoetbal was doorgedrongen, speelde Jaap op een achtergrond vaak een bemiddelende en communicerende rol. Zelfs toen Rinus Michels Dick Advocaat wilde benaderen voor een rol als zijn assistent bij Oranje. Michels wilde Dick daarover opbellen. Dick dacht aan een grap van zijn vriend en acteur Maarten Spanjer, die de bondscoach perfect kon imiteren. ‘Kun je geen flauwere grap bedenken, Maarten’, reageerde Dick en gooide de hoorn op de haak. Persvoorlichter Ger Stolk van de KNVB schakelde Jaap Advocaat in om de bondscoach alsnog in contact te brengen met Dick. De rest is geschiedenis.

Jaap Advocaat volgde zijn broer gedurende diens loopbaan op de voet. Waar hij kon was hij er ook bij. Was Dick apetrots op Jaap in diens actieve voetballoopbaan, Jaap was op zijn beurt trots op Dick, eerst wat deze bereikte als voetballer, daarna zeer zeker op wat diens trainersloopbaan bracht. Stak Dick zijn trots nooit onder stoelen of banken, Jaap deed dat meer op bescheiden en relativerende wijze. Lange tijd bleek Dick niet immer gesteld op contacten met de pers, zeker niet toen hij als bondscoach onder vuur kwam te liggen. Dan vond de pers in Jaap altijd een aanvaardbaar alternatief, waarbij deze gebruik maakte van de gelegenheid om op uitstekende wijze toe te lichten hoe Dick was en wat zijn denkbeelden waren. Eenmaal door vele wateren gewassen kon Dick op den duur alle contacten met media zelf wel aan.

Jammer is het feit, dat Jaap Advocaat er niet meer bij kon zijn, toen Dick vanaf eind november 2022 dan toch hoofdtrainer werd van ADO Den Haag. Toen was Jaaps gezondheid al van dien aard, dat aanwezig zijn bij de wedstrijden niet meer mogelijk bleek.

Jaap, dank voor alles wat je hebt betekend voor de voetballerij, ADO en Holland Sport in het bijzonder.

Zijn familie wensen wij alle sterkte toe bij het verwerken van het verdriet over het grote verlies.