w | g | v | p | |||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | HEL | 13 | 8 | 3 | 2 | 27 |
2 | EXC | 13 | 8 | 2 | 3 | 26 |
3 | DBO | 13 | 7 | 4 | 2 | 25 |
4 | GRA | 13 | 7 | 4 | 2 | 25 |
5 | VOL | 13 | 7 | 2 | 4 | 23 |
6 | DOR | 13 | 6 | 4 | 3 | 22 |
7 | EMM | 13 | 6 | 3 | 4 | 21 |
8 | TEL | 13 | 4 | 7 | 2 | 19 |
9 | CAM | 13 | 6 | 1 | 6 | 19 |
10 | ADO | 13 | 4 | 6 | 3 | 18 |
11 | RJC | 13 | 4 | 5 | 4 | 17 |
12 | EIN | 13 | 4 | 3 | 6 | 15 |
13 | JPS | 13 | 4 | 2 | 7 | 14 |
14 | JAZ | 13 | 4 | 2 | 7 | 14 |
15 | TOP | 13 | 3 | 4 | 6 | 13 |
16 | JAJ | 13 | 2 | 6 | 5 | 12 |
17 | MVV | 13 | 2 | 5 | 6 | 11 |
18 | VVV | 13 | 3 | 2 | 8 | 11 |
19 | JUT | 13 | 1 | 5 | 7 | 8 |
20 | VIT | 13 | 2 | 6 | 5 | 6 |
Maar er komt een tijd dat we weer massaal en luidkeels onze ploeg naar voren kunnen zingen. Tot die tijd kunnen mensen in de voetbalwereld hun energie in andere zaken steken: hoe gaat het bijvoorbeeld met de ontwikkeling van energieneutrale stadions?
Estádio Nacional de Brasilia
Het eerste energieneutrale stadion werd voor het WK 2014 in de Braziliaanse hoofdstad Brasilia gebouwd: Estádio Nacional de Brasília. Voor dit bouwwerk is praktisch geen energieleverancier meer nodig, gezien de vele zonnepanelen op het dak. Maar niet alleen op het gebied van stroom - waarbij het stadion als eigen energieleverancier fungeert - is deze voetbaltempel een staaltje duurzame architectuur. Het vervoer per fiets wordt gestimuleerd door middel van 3500 plekken om het ijzeren ros te kunnen stallen; een enorm filter op het dak houdt de lucht schoon; en in het stadion zijn bouwmaterialen hergebruikt, afkomstig zijn van het vorige, gesloopte stadion.
In Nederland ook zonnepanelen op het voetbaldak
Het wekt geen verwondering dat dit stadion als voorbeeld dient voor het onderkomen van andere clubs. Zo is de Johan Cruyff ArenA ook aan de slag gegaan met verduurzaming. Met allerlei vernieuwende technologie dient dit stadion als proeftuin voor innovatieve ontwikkelingen. Elke kans op het gebied van duurzaamheid wordt aangegrepen, zo valt te te lezen op de site van de Amsterdamse club. Er zijn 4200 zonnepanelen op het dak gemonteerd, die in combinatie met een windturbine in Oudendijk het hele complex van groene stroom voorzien. Op het dak van ons eigen Kyocera Stadion liggen 2900 zonnepanelen. Deze zijn geplaatst in 2015 door energiebedrijf Eneco, dat zich profileert als voorloper op het gebied van duurzaamheid. Een verzameling zonnepanelen maakt een stadion echter nog niet compleet energieneutraal. Er zal ook gekeken moeten worden naar het vervoer van en naar de stadions, zoals in het Estádio Nacional al wordt gedaan.
Eerste energieneutrale stadion van Nederland
Volledig energieneutraal gaat wel op voor het nog af te ronden nieuwe Cambuurstadion in Leeuwarden. De verwachting is dat de voetbaltempel van de club uit Leeuwarden in 2023 gereed zal zijn, nadat de bouw enige vertraging heeft opgelopen. Een belangrijke rol om het stadion energieneutraal te krijgen is een geothermiebron die elektriciteit en zowel warmte als kou kan produceren. Daarnaast wordt er met de geothermiebron 8000 huishoudens van energie voorzien. Het WTC-gebied om het stadion heen, waar ook de Elfstedenhal zich ophoudt, zal tevens gebruikt worden voor horeca, winkels en onderwijs. Op sportief gebied is de wens uitgesproken om op deze plek uit te groeien tot een stabiele Eredivisieclub. Of dit enigszins realistisch is, zal nog moeten blijken. De weg naar de top is immers zwaar, maar zich daar handhaven nog veel moeilijker.