De sportieve trots van de stad is opnieuw afgezakt tot zorgenkindje. ADO Den Haag kan het negatieve verleden maar niet van zich afschudden, verkeert in een sportieve crisis en de fans treuren mee. “Maar ik blijf mijn club steunen, zelfs als ze zouden terug moeten naar de amateurs."
Door Maaike Kraaijeveld en Pieter van den Broeke
Het is weer zover. Alle ogen zijn op ADO Den Haag gericht en zoals gebruikelijk is de aanleiding voor
die belangstelling een crisis. Niet financieel ditmaal, maar sportief van aard. Een reeks bedroevende resultaten, woedende supporters die voor relletjes zorgen, dreigende degradatie en -als een haast onvermijdelijk natuurverschijnsel- het ontslag van de hoofdtrainer. De aanhoudende misère bij de groen gele trots heeft opnieuw een deken van chagrijn over de stad neergelaten.
In de Haagse koffiehuizen, traditiegetrouw pleisterplaatsen voor de supporters, viert “the day after” het cynisme over het gepruts van hun gevallen helden de boventoon. „Het wordt nu echt tijd dat die tweede ring er komt op het stadion," zegt Leo van het gelijknamige koffiehuis aan de Oudemansstraat. "Dan vliegen eindelijk de ballen niet meer het parkeerterrein op."
Maar Leo (54) heeft er serieus gloeiend de pest in. De wedstrijd tegen Heracles heeft hij, zoals meestal, in zijn eigen zaak bekeken. De vrijkaartjes die hij voor het stadion had liet hij ongebruikt. Met moeite worstelde hij zich door de negentig minuten durende helletocht, in gezelschap van een stuk of vijftien lotgenoten. "Da's trouwens weinig. Er zitten hier vaak 25, 30 man."
Opzouten
Toen het laatste fluitsignaal een paar kilometer verderop klonk, heeft hij de flatscreen aan de muur direct uitgeschakeld. "Luiken dicht en opzouten. Ik had het helemaal gehad met die duurbetaalde gastjes. Op het veld zijn ze niet vooruit te branden en daar vangen ze 140 tot 150.000 euro voor. En ik werk van 's-ochtends zes tot 's-avonds tien voor een schijntje."De remedie weet hij ook. “De zweep erover."
De oplossing, niemand weet het in de zaak van Leo. Over het probleem zijn ze het in grote lijnen wel eens: ADO heeft -vooral door een gebrek aan grote sponsors- te weinig geld in kas, daardoor kunnen er geen echt goeie spelers worden gehaald, terwijl de paar uitblinkers aan het eind van het seizoen door de wel kapitaalkrachtige concurrenten worden weggekaapt. "Onze beste spelers gaan altijd weg", klaagt Arie Ratsma (60). Of een trainerswissel iets oplevert betwijfelt hij, maar Ratsma toont wel begrip voor het wegsturen van Maurice Steijn. "Je kan moeilijk alle spelers ontslaan. Dit is de goedkoopste weg."
Met een begroting van bijna 14 miljoen euro bekleedt ADO Den Haag in financieel opzicht een plekje in de middenmoot. Het sportieve boegbeeld van de derde stad van het land blijft daarmee ver achter bij clubs als FC Groningen (17 miljoen), Heerenveen (23 miljoen) en AZ (26 miljoen). Bij Ajax gaat dit jaar zelfs 65 miljoen rond, mede dankzij een bijdrage van circa 12 miljoen uit de kas van hoofdsponsor Aegon, een bedrijf dat nota bene zetelt in Den Haag.
Geen club in Nederland heeft de afgelopen decennia zoveel tijd en energie geïnvesteerd in het oppoetsen van het imago als ADO Den Haag. Maar er is dan ook geen club die zo wordt achtervolgd door het verleden. De graat in de keel die de eerste divisie voor de Haagse fans vormde, werd telkens weer uitgespuugd, de fans hielden zich steeds vaker koest, maar het beeld van de brandstichtende meutes die een spoor van vernieling door het land trokken is ook na dertig jaar niet geheel vervaagd. Dat dat inmiddels niets meer met de werkelijkheid te maken heeft doet er nauwelijks toe; ADO blijft in de beeldvorming altijd een beetje het gevreesde FC Den Haag uit de jaren '80. En dat is niet bepaald een lokkertje voor een ambitieuze kandidaat sponsor. En dus is die slag tegen de Heerenveeners, Groningers en Alkmaarders bij voorbaat een kansloze, zeker nu er opnieuw beelden worden uitgezonden van boze Haagse fans die rond het stadion slag leveren met de ME, door politiehonden achterna worden gezeten en in de boeien worden geslagen.
"Doordat potentiële supporters in de veronderstelling verkeren dat het bij ADO Den Haag niet veilig is, kan worden geconstateerd dat de club in een situatie terecht is gekomen waarin zij op een geringe aanwas van nieuwe supporters kan rekenen”, schreef onderzoeksbureau Burson-Marsteller al in 2003 na een onderzoek naar het imago van de club. “Nieuwe sponsors staan bepaald niet in de rij om hun naam aan de club te verbinden!”
Wurggreep
En die vicieuze cirkel houdt ADO nog steeds in een wurggreep, zegt Marco van Dalen, een hondstrouwe fan die sinds 1977 meer dan 750 wedstrijden, uit en thuis, van ADO bezocht. "De afgelopen zes jaar is er niks vervelends gebeurd rond het stadion en nu dit. We zijn in één klap weer ver teruggeworpen in de tijd. Ik weet niet beter dan dat we het verleden met ons meeslepen, al dertig jaar."
Van Dalen, die sinds tien jaar een seizoenskaart bezit (“kost me telkens dik 300 euro”), denkt dat een gerenommeerde trainer ADO kan helpen om uit het dal te kruipen. „Als Martin Jol of Dick Advocaat nou eindelijk eens bewijst werkelijk een ADO-hart te hebben, dan heb ik weer hoop voor de toekomst. Met hun reputatie en hun connecties wordt het voor sponsors ook interessant om zich aan ADO te binden. Maar ik denk niet dat die grootverdieners dat lef zullen hebben, helaas. “Weet je wat ik zo erg vind aan deze situatie? Dat we nu weer door heel Nederland worden uitgelachen. Niet zo gek aan de andere kant, want het is zo bedroevend slecht allemaal."
Ook Alberto van der Spiegel (58), maker van het ADO journaal en fan “sinds zijn geboorte”, vreest dat de volksclub voorlopig gedoemd is een rol in de marge te blijven vervullen. „Het heeft allemaal met de centen te maken. We hebben door ons verleden geen sponsors en het stadion loopt niet vol. Daardoor moet de club zuinig doen en worden de beste spelers weggedaan. Nou weer die toestanden rond het stadion waardoor je in één avond kwijtraakt wat je in vijf jaar hebt opgebouwd. ADO is terug bij af." En mocht de club degraderen, dan ziet hij de bui al hangen. "In de Jupiler League krijg je zo weinig geld binnen dat je zo failliet bent. Over en sluiten. Maar geloof me nou maar, we gaan die puntjes dit seizoen heus nog wel pakken."
Van Dalen duwt het schrikbeeld van degradatie liefst ver van zich af: "Maar ook als ADO weer in de eerste divisie moet spelen blijf ik naar het stadion gaan. En zelfs als ADO afzakt naar de amateurs blijft het mijn club."
Hoe nu verder met ADO Den Haag?
“Sterspeler erbij” zegt Stephan Evenblij (acteur):
"Ik draag Maurice Steijn een warm hart toe, het is een goeie vent, maar het is tijd dat ADO Den Haag een trainer krijgt met een echte grote Haagse naam. De club heeft een hele goede trainer nodig. Dick Advocaat of Martin Jol. En naast een hele goede trainer moet er ook nog een sterspeler bij. Verder vind ik het lastig hoor, hoe het anders verder moet met de club. Ik vind ook dat er niet alleen naar de trainer moet worden gekeken, maar ook naar het bestuur. Daar moet ook wat gebeuren. Ik blijf supporter, ook als het slecht gaat en ik verwacht dat ook van andere supporters."
“Verandering is goed” zegt Paula Udondek (presentatrice):
"Ik heb een heel groot hart voor Den Haag en ADO Den Haag hoort bij de stad. Ik weet dat heel veel Hagenaars en Hagenezen plezier beleven aan de club. Ik weet alleen niets van voetbal! Maar ik kan mensen die zich nu zorgen maken over de club wel meegeven dat het er nu misschien slecht uitziet, maar dat wil nog niet zeggen dat het ook slecht is. Niemand houdt van veranderingen, maar uit veranderingen komen goede nieuwe dingen voort. Als je gaat veranderen ben je daarmee met elkaar bezig en als je focust, en de neuzen staan allemaal dezelfde kant op komt er iets moois uit. Ik zeg: blijf altijd kijken naar de lichtpunten."
“Martin Jol of geld” zegt Tijl Beckand (cabaretier):
"We komen er alleen met clubliefde. Of met een Chinees met een dikke portemonnee. Als we maar regelmatig van Ajax winnen dan vind ik alles best. Geld is helaas het verhaal. Daar draait het om bij voetbal. De tijd dat clubs tegen elkaar optrokken met eigen spelers is er niet meer. Er zijn bij ons zo 6, 7 leuke spelers weggegaan. Jens Toornstra weg, scheelt je 10 punten. Het zou mooi zijn als Martin Jol zegt dat hij genoeg geld heeft verdiend en voor vier ruggen in de maand Den Haag gaat trainen. Leuk huis op de Scheveningseweg, is hij in een mum van tijd in het stadion. Dat zou wat doen met de club. En verder: hopen."
