Bron van dit artikel


Datum plaatsing: 15-01-2016 10:30:00

'Club doet veel fout in het zakendoen met een Chinese ondernemer'

De Chinese les van ADO

Het gejuich over het binnenhalen van Wang Hui als eigenaar van ADO is allang verstomd. Uit alles blijkt dat de club vooral worstelt met het zakendoen met een Chinees. "Een Chinees kent geen schuld-, maar wel schaamtegevoel."

Door Gert-Jan Broere

Maandag verloopt een nieuwe deadline over de betaling door Wang van 3,7 miljoen euro aan ADO Den Haag. Maar door het opleggen van een tijdslimiet aan de eigenaar voor het overdragen van het beloofde geld geeft het bestuur al aan weinig kaas te hebben gegeten van het onderhandelen met een Chinees. In de zeer hiërarchische ingestelde maatschappij als de Chinese heeft een ondergeschikte niets te eisen van zijn baas. "Hij die het geld heeft, heeft de macht," zegt Joke Bruynzeel, bestuurslid van het kennisnetwerk voor het zakendoen met China Guanxi.nu en coach van instellingen die veel contacten hebben met China.


De Haagse heeft van een afstandje met de nodige verbazing gekeken naar hoe het aanvankelijke sprookje van ADO zich ontwikkelde tot een ware nachtmerrie. "Als ik cursussen geef aan ondernemers vertel ik ze altijd dat ze bij meningsverschillen met Chinezen dat wel kunnen vertellen, maar dan wel een-op-een. Doe dat nooit als er anderen bij zijn of in een kamer die ramen heeft waardoor anderen iets kunnen zien. Het ergste dat je een Chinees namelijk kunt bezorgen is gezichtsverlies. Door naar de media te stappen en naar buiten te brengen dat de club problemen had met Wang was ook het domste dat ze ooit konden doen."

Schaamte
Bruynzeel vat het kort samen: "Chinezen kennen geen schuldgevoel, wel schaamtegevoel. De Chinezen staan op het standpunt dat iets dat niet wordt gezien, niet bestaat. Pas als een derde partij er hoogte van krijgt, wordt iets werkelijkheid. Door het via de krant te spelen is de relatie enorm onder druk gezet."
En die relatie is van vitaal belang voor een Chinees. Sterker, voordat een Chinese ondernemer serieus over zaken wil praten zal hij eerst guanxi willen opbouwen met de partner, een vriendschappelijke band. En het onderhouden van die band is tijdens de samenwerking van groot belang. Een handtekening onder een contract is onmogelijk zonder guanxi.


En dat brengt het verhaal op het volgende verschil van inzicht: het contract. Bruynzeel: "Een contract is voor een westerse instelling in beton gegoten. Dit staat op papier en zo gaan we het doen," vertelt de Haagse. "Maar voor de Chinees is een contract niet meer dan een intentieverklaring. Het is eigenlijk niet meer dan het begin van de onderhandelingen en alles dat op papier staat kan veranderen als de voorwaarden wijzigen. Het is een momentopname, niet meer dan dat."

Bruynzeel vraagt zich wel af of ADO eigenlijk goed wist met wie ze in zee ging. "Zijn de achtergronden van Wang vooraf wel gecontroleerd? Het is moeilijk in China, maar niet onmogelijk. Dan had je misschien ook een antwoord gekregen op de vraag waar zijn geld vandaan komt en waarom hij zo graag geld in een club als ADO wilde investeren."

Voor Bruynzeel is wel duidelijk dat Wang met zijn investering in een westerse voetbalclub uiteindelijk meer geld wil maken in China. "Geld stoppen in een westerse club zorgt voor meer zichtbaarheid in China, al vraag ik me af of Wang nu echt op deze aandacht zat te wachten. Dat investeren heeft deels ook met het ego te maken. Mijn rijke vrienden doen het, dus waarom ik ook niet (zie kader). Maar uiteindelijk gaat het toch om het geldelijke gewin."

Liefhebber
En daar speelt mee dat de Chinese president Xi Jinping een groot  liefhebber is van voetbal en het niet kan verkroppen dat het nationale Chinese elftal internationaal absoluut niet meetelt. Voor een land met een bevolking van 1,3 miljard inwoners is dat in de ogen van Xi onacceptabel en daarom investeert hij bijvoorbeeld in de aanleg van het Chinese equivalent van de Krajicek playground, zodat jongeren meer gaan voetballen. En er is geld beschikbaar voor bijvoorbeeld voetbalscholen.

Chinese ondernemers als Wang beseffen ook dat het mes op die manier aan twee kanten snijdt. Niet alleen kunnen ze geld verdienen door projecten te financieren die het voetbal naar een hoger plan tilt, ze komen ook nog eens in een goed daglicht te staan bij Xi en de communistische partij. En hoe kapitalistisch China misschien ook oogt, het is nog steeds onmogelijk zaken te doen zonder de goedkeuring van ambtenaren, lees de communistische partij. Bruynzeel: "Zakendoen in China is altijd omgeven door risico's. Het kan zomaar gebeuren dat je van fraude wordt beticht of dat je de steun van de ambtenaren kwijtraakt. Door geld te stoppen in het voetbal hopen die ondernemers goodwill te kweken bij de overheid."

Investering

Winst en goodwill Het is zonder meer een opvallende trend. Steeds meer rijke Chinezen stoppen hun geld in westerse voetbalclubs. Clubs als Atletico Madrid en Espanyol (beide Spanje), Manchester City (Engeland), Slavia Praag (Tsjechië), Sochaux (Frankrijk) en ADO Den Haag worden geheel of gedeeltelijk overeind gehouden met Chinees geld.  Wang Jianlin, de rijkste man van China met een geschat vermogen van 27,5 miljard euro, nam bijvoorbeeld een belang van 20 procent in Atletico en steeds meer rijken in 's werelds tweede economie volgen zijn voorbeeld. Hun doel is duideljk: winst maken. Maar doordat de Chinese president Xi Jinping voetbal in de etalage heeft gezet, is investeren in voetbal ook een manier om goodwill te kweken bij de Chinese overheid.

In de optiek van Bruynzeel heeft de kwestie over de Chinese trainer Gao Hongbo de relatie tussen Wang en ADO ook geen goed gedaan. De voormalige bondscoach van China kwam naar Den Haag om te leren van Nederlandse trainers, maar kreeg geen werkvergunning en keerde eigenlijk onverrichter zake weer naar huis. "Ik weet niet waar nu precies het probleem lag met die vergunning, maar ik denk eerlijk gezegd dat Wang denkt dat er van de kant van ADO kwade opzet was."

 

En juist Gao was voor Wang belangrijk om naar de Chinese autoriteiten duidelijk te maken dat hij serieus werk maakt van het verbeteren van de kwaliteit van het Chinese voetbal. Is er dan helemaal geen hoop meer voor de relatie tussen Wang en ADO? Kortom, is iedereen beter af als Wang de oproep van de Haagse fans en de club in de verkoop doet? Mocht het echter zo ver komen dan kun je erop rekenen dat Wang de hoofdprijs zal vragen omdat zijn plan in duigen valt bij president Xi goodwill te kunnen kweken.

Bovendien ziet Bruynzeel nog wel een opening. "Het Chinees nieuwjaar komt eraan, op 8 februari. Chinezen willen graag 'schoon' aan het nieuwe jaar beginnen. Ze willen dus geen schulden meenemen naar het nieuwe jaar. Voor ADO is dat een geweldige kans. Het bestuur moet naar Peking afreizen om Wang in een persoonlijk gesprek duidelijk te maken hoe belangrijk het geld voor ze is. Grote kans dat ze het krijgen."