Baan koestert schriftje van Happel: 'Ik dacht: dat neem ik mee'

Vandaag is het precies 25 jaar geleden dat Ernst Happel op 66-jarige leeftijd overleed. De Oostenrijker wint in 1970 met Feyenoord de Europa Cup 1 en loodst Oranje naar de WK-finale van 1978. Maar hij begint zijn loopbaan bij ADO.

door Wietse Dijkstra

 

 

De mythe dat Ernst Happel alles op gevoel deed, klopt niet. "Het tegenovergestelde was waar", zegt Rob Baan over de trainer, van wie hij nog een schrift heeft bewaard.

Oud-trainer Rob Baan (74) hoort het zijn leermeester nog zeggen als hij voorleest uit het schriftje dat hij al bijna een halve eeuw in zijn bezit heeft. 'Wij moeten dit jahr pickelhaart doorgaan maar en een spartaans leven führen, dan hebben jullie succes!' "Happel schreef zoals hij sprak", zegt Baan. "Hij had zijn eigen taaltje, maar iedereen verstond hem."

 

 

Het schriftje bevat aantekeningen die Happel in zijn mengelmoes van Nederlands en Duits heeft gemaakt in de aanloop naar zijn laatste seizoen (1968-1969) in Den Haag. Het zijn observaties uit de voorbereidingen, maar ook de beoogde opstelling, trainingsvormen en zijn bespreking staan erin. 'Morgen begint die nieuwe competitie teegen Volendam. Op papier geen sterke tegenstander. Ik geve jully en waarschuwing den tegenstander niet onderschatten!!'

Het bewijst volgens Baan dat Happel echt niet zomaar wat deed. "Dat is zijn imago. Het beeld dat mensen van hem hebben, is dat hij zijn tactische beslissingen op gevoel nam, geen boeken las en zich minder in het vak zou verdiepen. Achteraf gezien was het tegenovergestelde waar. Hij ging juist heel structureel te werk."

 

 

Dat Baan zo dicht bij Happel komt, kan hij niet bedenken als hij als (jeugd)trainer in 1966 voor ADO tekent. De eerste kennismaking met de afstandelijke Oostenrijker belooft weinig goeds. "Het was een strenge meneer die daar aan tafel zat. Hij heeft bijna een jaar geen woord tegen me gezegd. Ik keek natuurlijk ongelooflijk tegen die man op. Het eerste jaar was ik gewoon heel erg bang van hem. Later was hij een alleraardigste man. Gelukkig heb ik ook die andere kant van hem mogen zien. Maar dat heb ik wel moeten verdienen door te laten zien dat ik toch wel wat kon."

 

 

Als Happel vertrekt bij ADO en zijn kast heeft leeggemaakt, ziet Baan dat de trainer niet al zijn spullen heeft meegenomen. "Ik zag dat schriftje en dacht 'hé, dat neem ik mee.' Nee, ik heb het niet gepikt. Hij had het gewoon laten liggen, omdat hij het niet meer nodig had. Hoeveel het waard is? Dat interesseert me niet. Ik vind het uniek dat ik met hem heb kunnen werken en zoiets heb bewaard."

 

 

In 1972 trekt ook Baan de deur achter zich dicht bij ADO. Hij begint aan een lange trainersloopbaan. Bij Feyenoord is hij succesvol als technisch directeur. De invloed van Happel op zijn loopbaan wil hij niet overschatten. "Ik zou er nu veel meer van  opgestoken hebben dan toen. Destijds was ik te jong en onervaren om dingen te herkennen. Dat spelers respect voor hem hadden, herkende ik. Die tactische ingrepen van hem niet."

 

 

Happel groeit uit tot een man van mythische proporties. "Hij wist zijn imago heel goed uit te buiten. Het was geen act, maar hij was zich er wel van bewust. De mythe is steeds groter geworden, want hij was natuurlijk zeer succesvol. Niet alleen omdat hij zo'n grote persoonlijkheid was. Maar wel degelijk ook omdat hij zich in het vak had ontwikkeld."