ADO doet weer mee: 'Ik had hier geen rekening meer mee gehouden'

De nieuwe werkelijkheid in Den Haag: van afgeschreven hekkensluiter tot niet meer dan *e*en van de degradatiekandidaten.

tekst: Chris Tempelman

 

 

ADO Den Haag kan donderdagmiddag degraderen, maar dat dit nauwelijks aandacht krijgt, zegt genoeg over de sfeer bij de nummer achttien van de Eredivisie.

 

Twee zeges op rij, een supportersonthaal en overwegend lachende gezichten. En dat in Den Haag. ADO waant zich de ploeg in vorm, al boden Feyenoord en PEC Zwolle nauwelijks overtuigende tegenstand. De wederopstanding van ADO wekt desondanks nieuwsgierigheid. Plotseling doet de door velen al als zekere degradant bestempelde ploeg van Ruud Brood weer mee in de strijd om handhaving.

 

'Ik had er geen rekening meer mee gehouden, wel op gehoopt', erkent Brood. 'De ploegen boven ons hadden gedacht dat we op voldoende afstand stonden, nu zijn we aangesloten en proberen we er tussen te komen. Willem II had stiekem gehoopt dat we er al uit zouden liggen, denk ik. Dat is toch even omschakelen voor ze. Wij staan er vanzelfsprekend positief in.'

 

De RemontADO is niet nieuw in Den Haag. Sterker nog, het lijkt ondertussen een typisch Haags verschijnsel te worden. Al vaker is ADO uit geslagen positie teruggekomen. Nu hebben ze ook nog een Oostenrijkse Houdini-telg met bravoure tot aanvoerder benoemd. Niemand lijkt ineens meer rekening te houden met degradatie. Beroepsmatige volgers van de club stellen vakanties uit om de play-offs te kunnen bijwonen: even winnen van Willem II wordt een eenvoudige opdracht genoemd. De ploeg die bijna twee seizoenen naarstig speurde naar een vleugje zelfvertrouwen heeft plotseling aan vertrouwen geen gebrek. De onzekerheid naast het veld is groot, en eigenlijk is die onzekerheid er ook nog over de sportieve toekomst, maar ADO kijkt vooruit naar de derde overwinning op rij. De waan van de dag in de voetballerij in optima forma.

 

 

Terug in de tijd

Eerst terug in de tijd. We blikken terug op twee gedenkwaardige wederopstandingen, allereerst in het seizoen 2013/14. Op 5 februari 2014 ontsloeg ADO trainer Maurice Steijn en Henk Fraser volgde hem op. ADO bezette na speeldag 22 plek achttien. Onder Fraser boekte ADO zes zeges, vijf gelijke spelen en leed het slechts één nederlaag: 23 punten in totaal. Met Steijn aan het roer waren er twintig punten behaald. Twaalf wedstrijden had de huidige Sparta-coach nodig om ADO van de laatste plaats naar plek negen te loodsen. Van geheide degradant naar het linkerrijtje, een zelden vertoonde prestatie.

 

 

'Vitesse-uit was de ommekeer', weet Gianni Zuiverloon nog. '0-0 in Arnhem, ik moest eraan denken toen we een aantal weken geleden ook doelpuntloos gelijkspeelden daar. Helaas konden we dat nu tegen Fortuna Sittard geen vervolg geven. Dat was hét moment geweest, echt zonde.’ Zuiverloon maakte de RemontADO van 2014 mee, net als Michiel Kramer. Zij zijn de enige twee ADO-spelers met minuten in dit seizoen én in het seizoen van zeven jaar geleden.

 

Drie seizoenen later, in 2016/17, was uitgerekend huidig Willem II-coach Zeljko Petrovic de trainer die plaats moest maken om een nieuwe wederopstanding mogelijk te maken. Petrovic was nog prima begonnen aan zijn trainersklus bij ADO. Hij stapte in als opvolger van de in de zomer naar Vitesse vertrokken succescoach Fraser. Met tien punten uit vier duels en een plek in de topdrie was de start veelbelovend, daarna werd het vlot minder en minder: in de zeventien volgende duels boekte ADO twee zeges en speelde het één keer gelijk.

 

Op 7 februari ontsloeg ADO Petrovic. Na 21 wedstrijden was uitgerekend een 0-2 nederlaag tegen het Vitesse van Fraser het eindpunt voor de oefenmeester. ADO stond zestiende en na twee nederlagen onder de nieuwe trainer Fons Groenendijk zelfs achttiende. Door in de laatste elf wedstrijden 21 punten te halen, redde ADO zichzelf alsnog. Twee wedstrijden voor het einde was lijfsbehoud zeker, op de slotdag sprong ADO zelfs nog van plek veertien naar elf.

 

Het zijn twee voorbeelden van een wederopstanding van ADO en de club heeft in andere seizoenen ook laten zien vaak uit geslagen positie terug te kunnen komen. Supporters houden zich er wanhopig aan vast, op de club worden de ontsnappingen van toen besproken. De les: schrijf ADO nooit af. Voeg daar een immer positieve Oostenrijkse doelman met een onstopbare bewijsdrang aan toe en ook nu is ADO nog een ploeg om rekening mee te houden.

 

 

Fraisl

Sluitpost Martin Fraisl, zelfs gekozen tot aanvoerder (de zevende van het seizoen al) in de laatste twee duels, kent de Haagse voorbeelden uit de overlevering. Hij heeft zelf zijn eigen historie op het gebied van wonderlijke ontsnappingen. Fraisl was actief in Oostenrijk, Roemenië en in de Tweede Bundesliga en overal streed hij succesvol tegen degradatie. Hij vertelde er al vol trots over toen hij net enkele weken in Haagse dienst was. Fraisl kwam over als een ware motivatiekunstenaar en aanjager, een doelman vol adrenaline en met een onwaarschijnlijk portie zelfvertrouwen.

 

Na de eerste kennismaking spraken we af elkaar aan het einde van het seizoen nogmaals te treffen. 'Dan doen we nog steeds mee, let maar op', waren de woorden die de Oostenrijker destijds gebruikte. We lachten beleefd, maar geloofden er weinig van.

 

Inmiddels is alles anders in Den Haag. Het geloof in eigen kunnen is volledig terug, het geloof in een goede afloop is zelfs terug. Brood, de stafleden, de spelers, de werknemers op de club: iedereen ziet ineens kansen om het nog te redden. Dat donderdag tegen half vijf de degradatie een feit kan zijn, is geen gespreksonderwerp. Het doet eigenlijk uiterst merkwaardig aan dat bij ADO plotseling iedereen het heeft over zes punten halen en niet rechtstreeks degraderen. Het kan zeker, maar de kans dat het niet lukt lijkt nog altijd groter. Al verschillen de meningen van de wiskundigen daarover.

 

 

Desondanks trapt er zelden iemand op een rem. De show van hoop en geloof is in Den Haag in volle gang. En geef ze eens ongelijk. Na zoveel ellende gewoon nog meedoen is al reden voldoende om even te genieten van het moment. Fraisl belichaamt het gevoel. Hij schuift ontspannen aan en herinnert zich de afspraak. 'Ik had het voorspeld. ik ben naar ADO gekomen met een doel, donderdag wacht een nieuwe finale', herhaalt hij nog maar eens. 'Handhaven in de Eredivisie, dat kan inderdaad nog steeds.'

 

Bezit Fraisl voorspellende gaven? Is hij een garantie voor lijfsbehoud? Wie is deze rasopportunist in het Haagse doel? Trainer Brood heeft hem de aanvoerdersband toebedeeld nadat Marko Vejinovic naar de bank verwezen werd. Als we de oefenmeester vragen of Fraisl zijn ervaringen deelt en hoe belangrijk dat is, volgt een veelzeggend antwoord. 'Zijn mond staat nooit stil, hij praat altijd. Hij heeft een belangrijke rol.'

 

Geconfronteerd met de woorden van Brood erkent Fraisl volop aanwezig te zijn. 'Ik motiveer jongens, daar heb ik geen aanvoerdersband voor nodig. Ik geef de voorbeelden uit mijn historie. Je moet begrijpen hoe dat werkt. We hebben slechte resultaten geboekt, hebben moeilijke tijden gekend, de spelers komen thuis en krijgen van hun vrouw of vriendin of van hun ouders of van vrienden te horen hoe slecht het allemaal wel niet is en dat de situatie niet meer te redden valt. Als je dat vaak genoeg hoort dan ga je het zelf ook geloven. Ik zeg dat ze niet naar andere meningen moeten luisteren, dat ze hoop moet hebben en moeten geloven dat het nog kan. Als je nu de positieve energie ziet... je voelt het en kunt het bijna aanraken.'

 

Een speler als Fraisl in de ploeg hebben is noodzakelijk om dag in dag uit het geloof te behouden. 'Het zit in mijn karakter, zo ben ik. Ik ben authentiek, zeg wat ik denk en ben verbaal aanwezig. Dat is mijn manier om iedereen scherp te houden. Ik schreeuw de longen uit mijn lijf. Of iedereen dat waardeert? Ik heb nog geen spelers gehoord die het niet leuk vinden.'

 

 

Karakter

Trainer Brood lacht als de fratsen van Fraisl ter sprake komen. 'Het is wel een karakter, ik vind dat wel mooi.'Een doelman als aanvoerder kiezen: daar heeft Brood weleens zijn vraagtekens bij gezet. Maar met de keuze voor de Oostenrijkse goalie heeft de trainer geen moeite. 'Als die mond open gaat hoor je hem over het hele veld. Zeker in een leeg stadion.' Fraisl heeft zich in korte tijd laten gelden bij ADO. Hij zou met zijn gedrag makkelijk als jongen van de stad door kunnen gaan. 'Ik ben zoals ik ben, thuis ben ik rustig. Onze baby is elf maanden, dan word je vanzelf rustig. Op de club moet ik mijn energie kwijt.'

 

 

Fraisl kwam met de reputatie van een Houdini-koning en aast op een nieuwe heldenrol in een zinderende ontknoping. 'De eerdere ervaringen geven me vertrouwen.' De meest bijzondere ervaring deed hij op bij Florisdorfer SC. 'Tweede divisie in Oostenrijk. Zes punten achter op een veilige plaats met nog vier wedstrijden te gaan. En we redden het. Enigszins vergelijkbaar met hier, maar dit zou nog veel bijzonderder zijn. Met vijf ploegen onderin is eigenlijk bizar. Wij moeten winnen van Willem II, dat is duidelijk. Aan een gelijkspel hebben we niets. En bij een overwinning moeten we naar de andere resultaten kijken. We hebben het niet in eigen hand, maar wat we in eigen hand hebben moeten we beïnvloeden.'

 

 

Fraisl is het type doelman die niet alleen in woorden maar ook in daden inspireert. 'Dat verhaal uit Oostenrijk vertel ik de laatste dagen iedere dag. Ik moet eerlijk bekennen dat ik na de nederlaag tegen Fortuna Sittard ook even dacht dat het niet meer kon. Maar als je dat denkt, dan gebeurt er ook niks. Sterker nog, dan is het klaar. Het is het verschil tussen hopen geloven. Hopen is makkelijk, dan kun je afwachten. Ergens in geloven is beter. Er vertrouwen in hebben dat iets gaat lukken: dat is het geheim. Je ziet ook hoe dat werkt. In de kleedkamer lachende gezichten, muziek hard aan... de sfeer is zó veel beter dan na een paar nederlagen.'

 

Fraisl laat zich plotseling ontvallen dat handhaven via de play-offs misschien nog wel mooier is dan rechtstreeks handhaven. 'Nog twee extra wedstrijden, alles-of-niets-duels, daar hou ik van.' Een beslissende rol spelen ziet hij ook wel voor zich. 'Bij een gelijke stand mee naar voren? Ik ga afspreken met de keeperstrainer dat hij een seintje geeft als het kan of moet. Het heeft met de andere tussenstanden te maken. Als ik kan en mag, ga ik, honderd procent.'

 

 

Toekomst

Over zijn toekomst is hij minder uitgesproken, maar tussen de regels door is hij toch duidelijk. 'Het is heel simpel, ik heb de afspraak gemaakt om te komen om de club te helpen. Daar zijn we hard mee bezig. Na de laatste wedstrijd zal ik alles op een rij gaan zetten. Ik zal eerlijk zijn, de kans dat ik blijf is niet heel groot. Het tweede deel van de afspraak was dat ik mezelf weer in de kijker kon spelen.'

 

De zaakwaarnemer van de sluitpost liet zich in Oostenrijkse media al ontvallen dat er Eredivisie-interesse voor zijn speler is. Feyenoord, PSV en Groningen zijn genoemd als mogelijke nieuwe werkgever. 'Ik ben straks transfervrij, dus interesse is mooi. Ik heb een gezin dus ik moet een goede keuze maken, maar ik ga pas na dit seizoen kijken. Van ADO heb ik niks gehoord, maar dat is ook logisch gezien de situatie hier. Ik heb geen idee wat zij willen en kunnen en dat heeft de club zelf ook niet. Ik kies in ieder geval voor een club waar ik denk dat ik eerste doelman kan worden. Ik ben geen reservekeeper, ik wil strijden voor mijn plek. Dat is dat karakter hè.'

 

 

Brood is wat minder uitgesproken dan zijn Oostenrijkse doelman. 'Realistisch blijven', is zijn stopzinnetje geworden. Eerlijk is eerlijk, de trainer zegt het in goede en slechte fases. Gevraagd naar zijn mening over de ommekeer komt hij vaak terug op de thuiswedstrijd tegen Utrecht. 'Dat kon niet, dat hebben we besproken. Ik heb daar spelers gezien die dingen deden die ik niet wilde zien. Ik heb duidelijk gemaakt dat dat niet kon. Sindsdien lijkt er iets gebeurd te zijn. Bij Vitesse speelden we gelijk, maar tegen Fortuna thuis verloren we. Van die nederlaag heb ik oprecht gebaald. We speelden een goed eerste half uur, maar na 0-2 ging het lampje uit.'

 

 

 

Dat ADO hierna Feyenoord en PEC Zwolle versloeg heeft de hoop weer aangewakkerd. 'We waren dood en begraven, maar hebben ook tegen onszelf gezegd dat we moesten blijven knokken. Het is alles wat je kunt doen en dan maar zien waar het toe leidt. Nu eerst Willem II, wat er daarna nog kan zien we dan wel weer.' De nuchtere kijk van Brood lijkt de druk te hebben weggenomen bij de spelers. 'De een gaat daar beter mee om dan de ander. Ik heb weleens ervaren spelers zien dichtklappen. Het kan iedereen gebeuren. Ik vind ze nu ontspannen, maar zijn ze dat ook om half drie nog?'

 

Met Daryl Janmaat weer fit heeft Brood weer wat extra ervaring beschikbaar. 'Het is mooi dat hij terug is. Hij heeft niet veel met de groep kunnen trainen, maar is veel individueel bezig geweest. We overleggen constant wat er wel en wat niet kan. Het is belangrijk dat hij kan spelen, zeker omdat het er ook even naar uitzag dat we dit seizoen niets meer aan hem konden hebben.'

 

Ook Gianni Zuiverloon is beschikbaar. 'We kunnen op Peet Bijen en Ricardo Kishna na onze sterkste elf opstellen. Dat heeft lang geduurd: we hebben veel blessures gehad, maar nu kan het. Tegen Willem II is nu het belangrijkst. Sparen voor de laatste wedstrijd heeft geen zin, we moeten nú. Daarna zien we wel verder wie er tegen Twente kan spelen.’